MGA KANTA SA AKEAN
Gintipon ag Ginbagay
Ni
Melchor F. Cichon
Copyright 2003 Melchor F. Cichon
Updated: March 26, 2008
Lifted from Aklanon Literature (http://www.geocities.com.aklanonliterature, on March 6, 2007)
Pasaeamat
Ginapasaeamatan ko gid rang asawa, Pilma Dollolasa Cichon, ag tanan nga tawo nga una nga nagkulekta ku mga kanta it Akean: Dr. Beato de la Cruz, Alexander De Juan, Prof. Damiana Eugenio, Stephen Lim, ag si Prof. Ma. B. Zenaida French.
Pauna Nga Bisaea
Mahilig magkanta ro mga Akeanon.
Kon madumduman, ro mga daeaga kato hay ginaharanahan it mga meron, kapin pa gid kon bag-ong abot.
Ugaling pag-abot it elektrisidad sa mga baryo, naduea ro harana sa mga baryo it Akean. Ag nag-iba eon ro paagi it pagpangasawa. Sa makaron, owa eon haeos gabisita ro mga meron sa baeay it mga daeaga kundi sa mga mall, sa mga kanten, sa mga plasa ag iba pa nga lugar. Kapin pa makaron nga uso eon ro telepono ag ro cell phone.
Pero ro pagmahae it mga Akeanon sa pagkanta hay una pa gihapon. Kon may pagtililipon, ag may atubang nga beer o tuba, mabati-an ro kaeaeakihan nga gakanta.
Mga siyam ka kategoriya ro mga kanta sa Akean: Kantang Pang-unga, Pang-eanas, Pangtuba-tuba, Belasyon, Tulaylay, Komposo, Balitaw, Pamaeayi, ag Babaylan. Peru owa ron tanan sa koleksiyon ngara.
Ku 1996, nagsakdag ro Gabriel Reyes Foundation, Inc. it song contest para sa theme song it Ati-Atihan. Napueo ag siyam ro nag-intra. Iba sa mga nagdaog sa pakontest ngato hay mabasa sa koleksiyon ngara.
Owa eang ako kasayod kon hasta makaron hay may programa pa nga komposo sa isaea ka radyo sa Kalibo. Kada Dominggo't agahon ginahiwat rato.
Sa Akean abu nga komposo nga owa pa makolekta. Kabay pa nga mataw-an ra it atensyon ku gobyerno't Aklan agod mapreserba ra.
Ro mga kanta sa Akean hay gasugid it mga kalipay, kabudlay ag mga handum it mga Akeanon.
Ro mga masunod nga kanta hay ginbase sa koleksiyon nanday Alexander C. De Juan, Beato de la Cruz, Damiana Eugenio, ag ni Stephen Lim.
Kon may inyo nga kanta nga Inakeanon, ginapangabay ko kamo nga ipadaea kakon agod aton nga mabutang riya ag agod ro atong nga mga kaprobinsiya hay makasayod man, eabi na gid ro atong mga kabataan. Ipadaea eang sa email address ko:gumamilacruz@yahoo.com.
Saeamat gid. MFC.
Note: the number at the end of the title of the song refers to the source number at the end of the songs.
SI INDAY MAPUEA-PUEA
(Source: Beato A. de la Cruz, 1958)
Dugos nga Maria (c1930)
by Rev. Fr. Tomas Navarrete
Madalag, Aklan
Dugos nga Maria
Sa langit himaya,
Ang amon pangalaba
Batunon mo, O pia:
Mangalipay ang duta
Sang silak sang aga;
Nagsadya ang bulak
Tungod sang kasilak.
Kag lagi ipakita
Ang kagayon nila,
Kag ang kahumot nila
Nakapuno sang duta.
(Thy name is honey
O Mary, Queen of the Heavens,
Our prayers, our tears,
We beseech Thee to listen.
Joyful is the whole earth
With Thy coming;
Bright are the blossoms
Laved with Thy Holy Light.
And the blossoms May
Make the earth happy;
Their beauty and fragrance
Fill the whole earth.)
~ Text with translation by Beato A. de la Cruz, from his book
Contributions of the Aklan Mind to Philippine Literature (Rizal:
Kalantiao Press, 1958, pp. 80-81), Lifted from Alex de Juan's Facebook Account, Oct. 6, 2014
PANGEANAS
MAMUGON
Mamugon ako, mamugon
Sa tawo nga manggaranon;
Alas dos ako pakan-on, ay, ay,
Orasyon ako paulion.
Pag-abot ko man sa baeay,
Mangayo ako it humay;
Tinuro ako ni Tatay, ay, ay,
Una sa eusong ro paeay.
Alinon ko man ro paeay,
Eawas ko karon ginabudlay;
Kon buhi kunta si Nanay, ay,.ay,
Makaon ako, mapahuway.
MAGMAMANI1
Kaming magmamani, duro sa kaimoe;
Kaming magmamani, nga makaeueuoy;
Kaming magmamani, nga owa't ikasuboe;
Among ginapakita ro mehoras namon sa Daja.
Ay sa kailo kaming magmamani,
Birang do among saya, kulintas nga mani;
Singsing ag pulseras, aritos nga mani,
Among ginapakita ro mehoras namon sa Daja.
SI FILEMON 7
Si Filemon, si Filemon
Nangisda sa kadagatan
Nakadawi, nakadawi
It isda nga tambasakan
Ginbaligya, ginbaligya
Sa tindahan nga guba
Ro anang kabakeanan (2x)
Kueang pa ipanuba.
TUBA
Author: Unknown (so far)
Source:www.opmpinoy.com/opm-tuba-lyrics-10753.html
Retrieved: March 26,2008
Rong tuba kilaea eon it tanan
Sa probinsyat Akean
Ag eiemnon gid nga kinahang-ean
Kon may ona nga sumsuman
II
Masadya rong barkada
Kon may baso sa lamisa
Ag kon tuba imaw rong bida
Ro eiemnon nga mapuea
III
May matam-is ag may makisum-kisom
May maapeod, may maaslom
Ag kon ro gusto hay medyo mapait
Bahae abaw kanamit
KANTANG PANGBATA
TIKWI! ABAW RONG BANUG*
Tikwi! Abaw rong Banug
Nga nagbalik sa ginpukanan.
Siniba ni Bukbulilaw,
Nga batadbataran.
NAGTANUM AKO’T PINYA*
Nagtanum ako’t pinya,
Sa binit it karsada;
Umagi ro maistra,
Good morning, maayong aga.”
“O Nanay, O Tatay,
Tagai ako’t piso.
Ginaalin do piso?
Ibakae it aritos!
Aritos nga moda,
Angay gid sa daeaga;
Daeagang aeon-eaon,
Angay gid pangasaw-on.
*This is a children song
PINPIN DE SIRAPIN 3
Pinpin di sirapin
Kutsilyo de almacin
Haw-haw di karabaw
Batutin
Sayang pula, tatlong pera
Sayang puti, tatlong salapi
Tigbak, buang, binunu, aswang.
MAUEAN 4
Mauean, mauean.
Bakya mo, isuksok.
Mayad man sa uean,
Kapin pa barato.
Magklikklak sa daean
Kon siin gaadto
Agud di maeunangan
Ro mga siki mo.
EAMBONG KONG GISI 4
Ang eambong kong gisi,
Solo sambilog man lang.
Maumog man ngani
Ay nanay nga eabhan.
Isuksok man dayon,
Indi amiruean,
Basta maadto ako
Sa iskwelahan.
KANTANG PANGHIGUGMA
KUTI-KUTI SA BANDI*
Kuti-kuti sa bandi,
Kuti sa bararayan;
Bukon inyo balay dya,
Rigto inyo sa pangpang.
Dingdingan it pilak,
Atupan it burawan;
Burawan, pinya-pinya,
Gamot it sampaliya.
Sampaliya, malunggay,
Gamot it gaway-gaway;
Gaway-gaway, manugtog,
Gamot it niyog-niyog.
Harugi ako’t sambilog,
Uman ko ikabusog.
* A marriage proposal of Ati
NONOY, AYAW AWAYA SI INDAY1
Nonoy, ayaw awaya si Inday imong asawa.
Imo ngani awayon, amon nga bawion;
Mauno pagkabawi, kinasae kami sa pari,
Pinatyan kami it baboy, saot paugoy-ugoy.
TUKAD AKOY BUKID 1
Tukad akoy bukid,
Sa anday Kulas bagyo;
Madanlog ro daean,
Uean pilang bato.
Tukad akoy bukid,
Eankoy namawayi;
Batunon it sa indi,
Daea pilit ro babayi.
OHOY, ALIBANGBANG 1
Ohoy, Alibangbang kon ikaw hay mageupad,
Tatapa gid it mayad ro tanan nga bueak;
Basi sa ulihi kon ikaw hay malipat,
Pobreng si Katueanga sa eugta ahay mataktak.
HAMBAE KU MANOK NGA MUNGA 1
Hambae ku manok nga munga
Sa sueog nga nagatangda,
“Indi ka magsaka-saka
Ay rang itlog magakaeabuka."
Sabat ku manok nga sueog
Sa munga nga naagasuob,
“Indi ka magpueopanaog,
Ay rang itlog gabinaog."
"Una eang ikaw sa silong,"
Tugda ku mungang nagaeumeom,
"Sa unahan ka maduhong-duhong,
Ag igto ka magtukturuok."
YEYENG 2
Yeyeng, Yeyeng,
Kong pinalangga
Gawaha man anay
Rayang tawo nga may kagha.
Naga batas sang tun-og
Ku rayang kagab-ihon,
Yeyeng, maeuoy ka,
Imo anay nga gawahon.
Mayad gid sa tawo
Rong may patugsiling
Sa tawo nga may kagha
Maeuoy, ikaw, Yeyeng.
Una eon rong buean
Ay naga hinueondon,
Yeyeng, maeuoy ka
Imo ako nga gawahon.
PAMA'T IMO AKO GINSIKWAY 3
Pama’t imo ako ginsikway.
Ang pinaea mo sa dughan?
Anong nakigbagay ag naging bangdanan?
Ginbuhat nimo ako karon agud maeasayan ako.
Ay ma't a owa't magpakikiayon
Sa ginatao mo kakon nga kamatayon.
Anong mahimo kon ikaw handum
Pagtiisan ako ag pagbatason.
Bisan kon ikaw may bago nga ginahigugma
Sa gihapon ako magadumdom kimo.
Ayaw ka maghunahuna nga ikaw hilipatan ko.
Ay, kon buhi eang ako, ikaw sa dughan ko.
DAW DILI MISTER 3
Daw dili mister nga pagsugiran ka pa
Ang manga aksyones tinulok sa mata.
Lain na ang tulok sa pagkakilala,
Kag may tulok pa gid nga may paghigugma.
Ang tinulok-tulok tatlo ka numero.
May tulok sa wala kag may tulok sa tuo.
Lain na ang tulok nga desimulado
Kag may tulok pa gid nga daw ikamatay ko.
DISGRASYADO YANANG AMOR MO 3
Disgrasyado yanang amor mo
Indi pala kinasing-kasing
Makabulag kita hinali
Nga walat kinalain.
Magalin gid ako sa imo
Ginikanan ay wala't gusto
Ag kon kita rong magapihit
Bugos ta nga kasakit.
Pero kon ginakagustohan
Aton utod kag ginikanan
Ag kon kita ro may kasakit
Bugos ta nga kasakit.
KOMPOSO
KOMPOSO 5
Constancia Martin
Diste sa pag ribot sining kalibutan
Mahal na ang tanan wala’y sarang baklan
May dose singkwenta kami’y ipanindahan kulang
Sa patadyong, salapi ang kulang.
Salapi ang kulang sa may trese pesos
Tig seis centemos tasa sang ginamos
Tig otso centemos ang kiwa sang langka,
Tig-manalapi ang litro sing tuba.
Akon naluoyan yadtong mga army
Kumadto sa tindahan mamahaw sing kape
Ang luha sa mata hay nagtulo agay
Bangod sadtong kape masyadong malas-ay.
Anay sa pag-abot sa may a las siete
Dayon tumawag yadtong kornete
Dayon sila sing dalagan
Preparado sila sa patag-awayan.
Akon nalooyan yadtong mga army,
Ang luha sa mata ahay nanubodtubod,
Bangod kay sila nagutom
Kag naga atubang sila sa patag-awayan.
Anay sa pag a las dose ara na ang Hapon
Ang andang sinakaan pamilyit Cortes
Andang ginpanggapos ro mga lalaki.
Akon naluoyan babaeng si Flora,
Imaw ay ga-onga ginpihak ang tiyan,
Anay sa pagkakita sang iya asawa
Dayon ginhubad ang gapos sa alima
Dayon tinu-eod ro mga Hapon.
Anay sa pagkakita ku andang berdogo,
Dayon dinosak it bayonita
Anda pa gid ngane ginputlan it ulo
Ang makangungusbo ag makangilidlis
Andang gin-obra it mga Hapones.
BANWANG CASTELLANA 5
Ni
Corazon de Felix
Akon komposohon banwang Castellana
May isang hanabo donang mag-asawa
Ngalan na hay Amboy, bana ni Paciencia
Tatlong kabataan isa ang dalaga.
Sabado makaron, Domingo maaga
Naglaong si Pacing, Amboy lakat ako,
Amboy lakat ako banwa Castellana
Mauli ugaling matapos ang tiyenda.
Anay sang didto na
Iya nga sinugop duhang kabataan
Lakat kamo toto, kamo ay mangutan
Kay si manang ninyo, sa balay siya gatig-ang.
Anay sa didto na duhang kabataan
Iya nga dinumog onga niya nga subang
Anhon man ni Trining hay nagging pudlosan
Na libre ko lawas pati kadungganan.
Oras na mahapon ara na si Pacing
Gabitbit ko basket sa tinda maghalin
Ano pa gid Trining ang ginahibi mo,
Ang tanan mong bilin ara gin bakal ko
Polbus mo kag lipstick ara sa basket ko.
Isugid ko mna, Mama, sa pagkamatuod
Isugod ko, Mama, wala’y lipod-lipod
Anhon mo si papa sapat sing batasan
Ga perde sing dungog pati kadungganan.
Anay sa pagkabati kay Trining nga pulong,
Kinuha ang baston si Amboy, “Wa’t labot ang iban
Diutay pa si Trining ako ang nagduyan.
Hinugay ka Pacing hinambal wala’y pulos
Diutay pa si Trining sa lampin ginputos
Anay sa pag dako iba ang makapulos
Diutay pa si Trining ako ang nagputos.”
KOMPOSO
Ni
Constancia Martin
Akon komposohon ro sitio Macawiwili
Halin sa pag-sueod it taga-FSDP
Nga nagtao it proyekto
Nga kon siin anda nga gintaw-an it oras
Bisan ma-eayo nga lugar ro sitio Macawiwili
Ag naila man kami ku anda nga mga proyekto
Katuead ku day care center nga ginahandum it tanan
Nga indi man mabudlayan ro mga ginikanan
Ku andang mga onga sa pagpa-eskoyla sa ma-eayo
Ag isaea pa gid
Imaw ngane ro pag-obra it basket nga nito
Nga kon siin gintinguha it FSDP
Nga nagtao it manog-training
Ag daya hay abo gid ro naila
Ay nakabulig sa pangabuhian
Ag ro isa-ea pa
Imaw ngane ro pag-obra it herbal medicine
Ag iba pa nga mga training
Nga sa mayad-ayad nga pagdaea
Ku taga-FSDP
Eabo-eabo gid ro naga-dumaea
Nga si Agnes, Virgie ag anda nga kaibahan
Ag ro amon nga CO nga si Diday
Ro Pobreng Alindahaw nagapasaeamat gid sa taga-FSDP
KOMPOSO 15
Roberto Raco
Abong nagaeapnag nga mga balita
Sa bug-os nga nasyon naton nga Pilipinas
Sakop it Mindanao, Luzon ag Bisaya
Sa baryo ag banwa nga sakop it probinsiya
Sa makarong tiyempo sige rong pinaeatyan
Halin sa siyudad ag sa kabukiran
NPA ag army naga-aeambusan
Nadadaea-hig ro ibang sibilyan
Rong ginapaninguha ku atong gobyerno
Imaw rong magtawhay kitang mga Pilipino
Rong sakop ni Marcos hay imaw rong gapanggulo
Kontra sa administrasyon ni Cory Aquino
Taeopangda ninyo ro ibang dinag-on
Nga si Tatang Makoy ro sa administrasyon
Kita hay nagboto ku anang referendum
Yes-yes eat-a tanan ro ginboto naton
Ngani imaw ra it-a katon ro natabo
Kuarta it Pilipinas ubos nana it tago
Kita nagkalisod nga mga pamuluyo
Pati ro mga onga nga ulihing tubo
Pebrero siyete ro Snap Elections
Si Cory Aquino ro kandidato naton
Pananglit may suwerte ag imaw ro magdaog
Imaw rong mabuyot ku bug-os nga nasyon
Ag kita tanan nga mga Pilipino
Hay magkaeasugot eang ag mag-aeamigo
Aton pagbueoligan ro pang gobyerno
Agod atong nasyon hay mag-progreso.
KOMPOSO 25
Roberto Raco
Mayad-ayad nga hapon iya kinyong tanan
Sa mga bisita naton nga panagayaw
Ro mga opisyales ku tatlo ngara nga ka-barangay
Ro atong mayor ag anang mga konsehal
Raya nga CAMACA ngarang ginhuman
Teofilo Vicante ro una ka rang chairman
Nasyon it Germany kara rong nagbulig
Ro nagtrabaho si Rolly Sucgang
Dayon nagsueod ro kooperatiba
Si Nicolas Luces rong nagchairman kara
Hay si Noel Ibit rong manager nanda
Rong tatlo kabaryo ro mga miyembro kara
Premiro nga CA kara imaw rong Camaligan
Ag sa tunga nga MA imaw rong Magobahay
Ro sa punta nga CA imaw rong Caiyang
CAMACAmulti-purpos pebmen, may sted ang basketbolan
Iya man gin-iping ro among munisipyo
Idto sa ubos ro atong sementeryo
Idto sa simbahan man ro aton nga kombento
Public market eon do lang ro owa iya, katon gin-tao
Barangay high school may aton eon iya
College pa gid ro owa, dapat ita-o man katon
May opisina kita it UP ro tag-ana hay Canada
May mga barangay road kon tawgon hay karsada
Atong pasaeamatan si Cory Aquino
Ag ro atong mayor nga si Bodong Demeterio
Sanda kara rong nag-lakad ku raying mga proyekto
Kuarta na it probinsiya nga ginapanagtag sa baryo
Mga amigo akon ra tapuson
Raya nga komposo bilang intermisyon
Kon ako nagsasea inyo ako pasensiyahon
Kay owa eon ako sarang igasugpon.
KOMPOSO 35
Roberto Raco
Mayad –ayad nga hapon iya kinyong tanan
Ag mga bisita naton iya nagaeadto
Rong mga opisyales sa tatlo ngara ka-barangay
Ag ro aton nga mayor, aton gobernador ag kongresman
Makaron nga hapon kita hay nagtilipon
Dayang multi-purpos pebmen
Hay gina-inagurahan
Kon amat eat-a kita makapamati it mayad-ayad nga pulong-pulong
Nga naghalin sa banwa, mga bisita nga dinapit naton
Ag tanan nga mga tawo
Magpangamuyo gid sa Gino-o
Pati si Padre Jess nga among kura paroko
It makaron nga dinag-on
Nobenta’y dos eo’t akon tawgon
Kabay ro atong ugali
Hay aton pagabag-ohon
Si Kongresman Legaspi
Aton nga sug-alawon
Si (gobernadora) Cora Cabagnot
Ag si Jean Rodriguez, aton vice governor
Ngani tanan nga mga tawo
Magpangamuyo sa Gino-o
Pati si Padre Jess nga among kora paroko
It makaron nga dinag-on
Nobenta y dos eo’t akon tawgon
Kabay ro atong ugali
Hay aton man nga pagabag-ohon
Si Kongresman Legaspi
Aton man nga sug-alawon
Si (gobernadora) Cora Cabagnot ag si Jean Rodriquez, atong vice governor.
KOMPOSO 5
Elvira Masangya
Aklan probinsiya akon tinubuan
Eogta ko akon ginikanan
Gin bakae ni Datu Puti
Sarok nga buleawan
Sa kay Marikudo nga hari it ka-atihan
Bilidhon Akeanon nagsueat it kudigo
Imaw si Kalantiyaw Natangnon toto-o
Ag si Banka-ya ku Panay pangueo
Tag ro Aklan puno it Panay katong tiyempo
Ag paghalin kato ro Akean may handum
Nga sa Capiz kita mabueag t dayon
Abril benti-singko ro inagurasyon
Sa Kalibo kita nagtilipon.
KOMPOSO IT MAPAG-ONG
Gliceria Gervacio
Akon komposohon inyong pamati-an
Sa among barangay, barangay it Mapag-ong
Akon nga isaysay kung unang panahon
Abo ro nag iba it sa makaron.
Sa barangay namon, ro mga kabuhi-an
Ga haboe it daet ag ga-pamugon man
Ro among kaeaki-an sa dagat ga pangisda
Sa andang pamilya nga ikabuhi nanda.
May akon pang isugid, sa pagpangasawa
Ro mga kadaeagahan, kon sanda pangasaw-on
Ro andang ginikanan ro gina-regalohan
Ay gasunod sa gusto ku andang ginikanan.
Sa pagkamatuod abo ro nag-iba
Sa mga kahimtangan ku una ag makaron
Ku unang panahon, ro mga onga sa amon
Matinumanon ag mahinadlukon
Sa among barangay sa pagkamatuod
Makaron ro mga onga owa ga pangalisud
Tanan ro andang gusto ginikanan ro ga sunod
Agud mga onga indi mag kosma-od.
Pero sa makaron abo ro nagbulig
Sa pagpa-asinso sa among baryo
May among koryente, may among karsada
Paghalin sa Himbis deretso sa punta.
Ro mga onga makaron ay eabing bulahan
May high school sanda nga iskolayhan
Nga ikomparar sa ibang lugar
Indi eon deretso maka iskoyla sanda sa iba nga banwa
Akon nga tapuson ang komposo nakon
Ay owa ako it isarang ikasugpon.
DAHON-DAHON 5
Clara Vidal
I
Dahon-dahon sa kabukiran
Dahon-dahon sa kapatagan
Makabulig gid sa inyong tanan
Ro masakit hay among sukean
CHORUS:
Kon kami hay magtililipon
Nagakaeasugot sa among misyon
Ro ubo among pahipuson
Ro eagnat among paeohuron
II
Herbal syrup ro among kompaniya
Dahon it mga higuyam-ot ro miyembros kara
Si alibhon ro nagapanguna
Mangina-singa nga helba ro nagapanigunda
III
Pabatyaga kami ku inyong paghigugma
Itanom kami sa inyong lagwerta
Bueong it-a kami nga orig ag primera
Sa mga masakit nga bag-o paeang nag-umpisa.
DAHON-DAHON 5
Clara Vidal
Kaming mga dahon it mga higugan-ot sa kabukiran
Ay abo man kami iya sa tanan kapatagan
Makabulig man kami sa tanan
Ro mga masakit nga owa pa makaatraka hay among sukean
Kon kami hay nagatililipon
Nagakaeasugot sa among misyon
Ro mga matig-a nga ubo hay among pahomukon,
Ag ro eagnat hay among pahoeuron.
Akon kinyo ipakilaea,
Herbal Syrup, ro ngaean ku among kompaniya,
Sa alibhon ro nagapanguna
Maninga-singa nga helba ro nagapanigunda.
Tigsang –hakop man lang kami it abo,
Imaw man si lagundi ag buyo,
Hugasan anay sa tubi nga malimyo,
Ag iimpon sa inanam nga dahon it sampaloc ag sangkiri nga eoy-a nga binayo.
Iya man ako, singgit ni alibhon,
Sang pung-pong ku akong dahon pati gamut hay akong ihaead
Ag sa daywang kilo nga kaeamay indi kami magbalidad
Ay duyon ro abre gana sa among mga abilida.
Maulihi kamon si alibhon sa pag-eompat sa kueon
Nga may tubi nga dapae it eapaw kamon
Ag pagkatapos it 30 minutos nga pagpabukae, dayon ha-unon
Kon ro kahumot ni alibhonhay sumongaw eon.
Haw-ason ag patueoon anay kami
Puga-on sa malimpyo nga saeaan siyempre
Ag takson ro tubi sa kueon nga among heaywan
Daywang parte ro tubig ag sangparte ro kaeamay, iimpon,
Ibalik sa kueon ag pabukaean.
Hasta mag-eapuyot agod sa molibo hay magkaeasugot.
Pagkahaon pabahawon
Ibubo ro simuyaw
Nga inyong gintunaw.
Ibubo, isueod sa botelya nga ro kalimpyo hay matin-aw
Herbal Syrup ro marka
Sa mga onga sangka kutsara
Sa mga magueang daywang kutsara
Tatlong besis sa isa eang adlaw kara.
Ngani, mga kasimanwa, amon ginaknahangean ro inyong gugma,
Itanom kami sa inyong mga lagwerta
Ay kon magpin-ot ro inyong dughan
Sa dahon it mga higuyam-ot kamo mabuligan.
TRINCHERA SA TINA 1
Trinchera sa Tina nga nagkaeapukan,
Einupok it baril ro pinamatian;
Bumaeos ro Pilipino, matsa ginlintian,
Ro Tina ag Pudyot ag Kalimbahan.
Suminggit si Tan Juan, "Carga y descarga,"
Sumabat si Bagyo, "Senyor, retirada kita."
Sumunod si Simon, "Manong Laki, dagaya sanda,"
Laloy! Laloy! Sang fuego ro ana."
Ro nailaan ko gid sa tanang valiente,
Imaw si Tente Ondoy, but-anan nga jepe
But-anan sa tanan nga mga eaeaki,
Indi magtalikod mientras nagaataki.
TULAYLAY
KANTA SA PAGTULOG 5
Bernanda Florention
Ayaw ka maghibi, kanugon ing luha
Luha mo sa matag gailig nga daw mutya
Pahiran sing panyo, panyo nga may kagha
Agod magbalik gugma nga nagdula.
Gugma nga nadula, pagbalik sa akon
Ag sa imong butkon sapnaya ako dayon
Bisan ang mamatay kon imong sabakon
Himpit rang pagsalig may himlayang dangaton.
IBANG KANTA
DURO RO ATONG KALIPAY 1
Duro ro atong kalipay,
Ku aton ngarang pagtililipon;
Napupuno it kasadya,
Ro atong tagiposuon.
Ag do mga kalisud sa dughan,
Hay nabubuoe it dayon;
Hay aton eong nahakit-an,
Ro mayad-ayad nga paghiliuyon.
Ay abaw gid sa kasadya,
Kon kita magtililipon;
Hay kon makara eang kunta hay,
Matsa owa it kamatayon.
Ay abaw gid sa kasadya,
Kon kita magtililipon;
Hay kon makara eang kunta hay,
Matsa owa it kamatayon.
Ay abaw gid sa kasadya,
Kon kita magtililipon;
Hay matsa iya katon
Ro eangit makaron.
VIVA SR. STO. NINO*
James S. Cabag, lyricist
Romulo J. Pangan, music
Halin sa sari-saring parti it kalibutan
Nagpa-Akean sanda para sa Ati-Atihan
May mayad pa baea sa atong kahiwatan.
*This song won first prize during the 1996 Ati-Atihan Theme Song Contest.
HALA BIRA, PWERA PASMA*
Jessie M. Gomez
I
May isaeang ka Ati
Maykulintas nga berde,
Tapis ro anang bisti.
Kon buean it Enero,
Gasadsad sa Kalibo,
Gasaot it duro-duro.
II
Ro tawong makakita,
Abu gid ra kaila,
Sa Ati’ng gadila-dila.
Ro Ati sa Akean,
Ro Ati sa Akean,
Kilaea sa kalibutan.
III
Ro mga Kristiyano
Sa simbahan gaadto.
Diretso kay Sto. Nino
Gapaeapak it ueo,
Sa Santong milagroso
Agud kabuhi gabag-o.
IV
Chorus
Hala Bira! Puwera Pasma!
V
Ngani kita tanan
Indi paglipatan,
Kultura nga habugtawan;
Kultura nga iba,
Kultura nga mayad,
Hayra ro atong manggad.
*This song won 2nd place in the 1996 Song Contest on Ati-Atihan Theme Song
BAKA ALA BAKA 1
Baka ala baka,
Ueo ako it baka;
Ginausoy ko ro baka.
AHAY, TUBURAN 1
Ahay, tuburan, tubi nga matin-aw,
Gailig sa ubos, halin sa ibabaw;
Kon ako comancion, may daeang kamingaw,
Adios, nakiados, bayaan ta ikaw.
Bilin ni Nanay, bilin man ni Tatay,
Ginapadali ako sa inyong kalipay;
Estamacion bayaan ta anay,
Balikon ta ugaling sa tyempong madugay.
VIVA KAY SENOR STO. NINO 6
Viva kay Senor Sto. Nino
Kami tanan ga haead kimo
Mga kubos nga mga tawo
Iya kami it makaron sa atubang mo!!!
Ro tanang tawo nga Ibayhanon
Sa tanang lugar ga hili-ugyon
Ngaean mo O Senor Sto. Nino
Gina singgit sa pag dayaw kimo!!!!
Viva Kay Sto. Nino!!!! Viva!!!!
Contributed by: Ibayhanon gid! [guest] from htp:// Akeanon.Com Community, Posted 1-21-2003 22:19
GURANG TAMON SA BISYA 2
Bisan tamon Ati
Maitum nga linahi
Binata tamon dinha
Timbang kami diamante.
Diamante kamahalan
Gurang tamon sa Bisya
Doble ang guinikanan'
Labi pa sa Katsila!
Katsila sa Manila
Padi sa Ilong-Ilong
Maka buong sang agong
Nakapsa sang lingganay;
Lingganay pag tunog ka,
Agong pag ugayong ka.
SI INDAY MAPUEAPUEA 2
Si Inday mapuea, puea,
Angay sa baeay nga tabla,
Tumindog, humiya,hiya,
Mat bueak it katueanga.
Si Inday maputi, puti,
Tumindog, kumiri, kiri,
Mat bueak it kamantigi.
Si Inday maitum, itum,
Angay sa baeay nga butong,
Tumindog, humiyom, hiyom,
Mat bueak it katsubong.
PANAWAGON
O kalisud sang pagkahimtang ku
Panghayhay eamang ag panghakus,
Ano rong madangat sa pag higugma
Kon owa it esperanza sa kalipay.
Firme eamang eumos sa kalisud
Sa pag antus nga indi matapus,
Mayad pa rong mamatay, ohay,
Agud indi mag kalisud.
Mayad pa rong kapispisan
Libre sa kalisdanan
Anda rong kalipay tanan
Ag rong kahawaan.
Pero ako firme eang sa hayrang kalisdanan
Mayad pa rong mamatay, ahaya,
Agud nga may kapahuwayan.
SI TIKLING 3
Si Tikling nagbayo-bayo.
Si Munyot alburido.
Pinulot ni Munyot ang halo
Ilampos sa'y Tikling nga ulo.
Anay karon sa may alas kwatro
May pispis ako'ng Abangkako
Galupad siya gamulo-mulo,
Oeon si Tikling it pulso.
Anay karon sa may alas dose
May pispis ako'ng Tusi
Galupad siya gapangisi
Owa pa si Tikling giilisi.
Anay karon sa may alas tres
May pispis ako nga Tiyamis
Galupad siya gapanangis.
Puro eon si Tikling giapihis.
RO KAILONG BAO 3
Ay makasising-it ag makaluluoy ang sapat nga bao
Sa duta gakamang.
Bisan nagakaon
Ginakaawatan nga magdaladala sa iyang balayan.
Gilayon umagi ang pispis nga aguila
"Bamos na lang Bao mamiesta sa langit."
Gilayon sumabat ang kailong bao,
"Walay ako pakpak pares sa imo."
Gilayon sumabat ang pispis nga aguila
"Sakay na lang Bao sa akon abaga."
Anay sa didto na sa kaibabawan iya nga
Tinikwang ang kailong bao.
BILANG HANDUMANAN 3
Bilang handumanan hasta kon hiunong
Miyentras kamo buhi ag buhi man ako
Indi pagmansahan ang pagaaeamigo
Testigos rang kanta ginkanta ko man kinyo.
Saeamat nga abo sa inyong pagtambong
Sa amon nga baryo, baryo nga masubo.
Ginapasaeamatan ko makaron nga tiyempo
Ro mga kalipay nga ginbulig kamon ninyo.
Ginapasaeamatan ko ro manga kalipay
Nga inyong ginbulig sa amon nga baryo.
OLD COMB*
Old comb, old comb
Brush fine the tangled thoughts
Of the people who will dwell here,
Just as you have brushed my hair,
Dirty with mud and hay
That has made it heavy and black.
May those who step on this threshold
Take in thoughts free from anger,
Their faces wearing no frowns,
So that there shall be harmony and silence
That will flow in peace.
*Since there is no available Akeanon version of this song, I translated it into Akeanon. See Below.
DAANG SUDLAY*
Daang sudlay, daang sudlay,
Sudlaya it pino ro gumom nga painu-ino
Ku mga naga-istar sa raya nga baeay,
Paris it pagsudlay kang buhok
Nga mahigku it eutay ag uhay
Nga nagpabug-at ag nagpaitum.
Kun sin-o man ro mag-sueod sa rayang baeay
Kabay pa nga libre sa kaakig.
Masinadyahon ro andang uyahon
Agud may hili-usa ag may katawhayan
Nga maanod sa kalinungan.
*My translation was based on de la Cruz’ translation. This is a Babaylan song.
****
I got this lyric from this link:http://www.opmpinoy.com/opm-tuba-lyrics-10753.html
Retrieved: October 19, 2009
I do not know who wrote the lyric of this song.
Tuba
I
Rong tuba kilaea eon it tanan
Sa probinsyat akean
Ag eiemnon gid nga kinahang-ean
Kon may ona nga sumsuman
II
Masadya rong barkada
Kon may baso sa lamisa
Ag kon tuba imaw rong bida
To eiemnon nga mapuea
III
May matam-is ag may makisum kisom
May ma apeod may ma aslom
Ag kon ro gusto hay medyo mapait
Bahae abaw kanamit
AMONG AKEAN
(Official Hymn of Aklan)
Composed by Dr. Jesse M. Gomez, CESO V
Ikaw, Akean, among ginapalangga
Sa tagipusuon, una ikaw makita
Bisan man siin kami nga tanan maadto
Ro among isip ag handum una kimo.
O, among Akean! O, among Akean!
Among pagabantayan ring kamaeayran
Ro pageaum pati man ro kalipayan
Daea nimo, daea nimo kamon tanan!
Ikaw, Akean, probinsya nga manggaran
May dagat ka, may bukid pa ag kapatagan
May ati ka, bantog sa kalibutan
Ag kulturang ginapabugae, eabi sa tanan.
O, among Akean! O, among Akean!
Among pagabantayan ring kamaeayran
Ro Dios naton, Imaw ro nagagiya
Akean, probinsiya nga mauswag, mabuhay ka!
Ro Dios naton, Imaw ro nagagiya
Akean, probinsiya nga mauswag, mabuhay ka
****
HALA BIRA, AKEAN!
(Official Aklan March)
Composed by Dr. Jesse M. Gomez, CESO V
Intro
Akean, maabante ta!
Akean, masulong ta!
Maadto ta sa kabuganaan
Hala bira! Bira, Akean!
Chorus
Dasig, Akean, para sa aton nga kauswagan
Isip, Akean, para sa aton nga kamaeayran
Ugyon, Akean, kita mabueoligan
Salig, Akean, sa Dios nga gamhanan
Ana kita nga pagabantayan!
Repeat Chorus
Verse
Kon kita ginamingaw
May Akeang ginamahae
Ro Boracay handumon
Ati-atihan, manggad naton.
Abong mga taean-awon
Kabueakan ag mga tanum
Kaugalian ag mga tradisyon
Daya gapalipay katon.
Repeat Chorus
Coda
Salig, Akean, sa Dios nga gamhanan
Hala bira! Hala bira, Akean
*****
Among Akean (Our Aklan)
Ikaw, Akean, among ginapalangga
Sa tagipusuon, una ikaw makita
Bisan man siin kami nga tanan maadto
Ro among isip ag handum una kimo.
O among Akean! O, among Akean!
Among pagabantayan ring kamaeayran
Ro pageaum pati man ro kalipayan
Daea nimo, daea nimo kamon tanan!
Ikaw Akean, probinsiya nga manggaran
May dagat ka, may bukid pa ag kapatagan
May ati ka, bantog sa kalibutan
Ag kulturang ginapabugae, eabi sa tanan.
O, among Akean! O, among Akean!
Among pagabantayan ring kamaeayran
Ro Dios naton, imaw ro nagagiya
Akean, probinsiya nga mauswag, mabuhay ka!
Ro Dios naton, Imaw ro nagagiya
Akean, probinsiya nga mauswag, mabuhay ka!
(Aklan Hymn composed by Dr. Jesse M. Gomez)
Baeay Nga Nipa
Maeapit sa pangpang it suba,
Sa euyo it kahoy nga magapa;
Ginalibutan it taeamnan nga dagaya,
Makita ro baeay nga nipa.
Daya, indi ko igbaylo
Sa isaea ka mabahoe nga palasyo
Ay kon ro pangabuhi manlang hay magulo,
Gapalibog ku atong paino-ino.
Source:
Diosdado Lacorte, retrieved, August 22, 2014, in his post in Tadlunga Ring Dila.
Lyn Calderone feeling motivated
Pagbugtaw Ko It Aga-AgaPagbugtaw ko it aga-aga,
Ro pispis nagakaeanta.
Nag-eaong ako kay Lola
Maadto ako sa eskuyla.
Bueon ko ang tueon-an,
Hapiton ko ang kaibahan.
Kon owa kami it klase,
Mahampang ag magliksi-liksi.
*****
SOURCES
1De Juan, Alexander C., Kaeantahon: A Study on Aklanon Folk Songs. Aklan Reporter, August 1-7, 1996, p. 10,6
2Beato A. de la Cruz, Contributions of the Aklan Mind to Philippine Literature. San Juan, Rizal, Kalantiao Press, 1958.
3Eugenio, Damiana L., ed. The Folk Songs. Manila: De La Salle University Press, 1996. 691p. The music scores of these song are also found in this book.
4Contributed by Stephen Lim, Linabuan Sur, Banga, Aklan, in 2001
5French, Ma. Zenaida B., ed. Tuburan: Folk Voices from Batan, Aklan. Iloilo: Food system Development Project-University of the Philippines in the Visayas, 1991?
6 Ibayhanon gid! [guest] from Akeanon.Com Community, Posted 1-21-2003 22:19
7 De Castro, Lourdes. The Folklore of Western Visayas. Danyag 3(1-2):90-109 June and December 1987.
Related sources:
https://www.youtube.com/watch?v=q2UatHzYdcM (A composo sung by a native of Aklan on Filipino heroes during the Philippine Revolution)
****
Additional