Search This Blog

Sunday, April 15, 2007

Poems by Peping Tansinko Manyas

Peping Tansinko Manyas.

(Note: Please take note of the spelling of the words.)


Sa Adlaw Nga Kinamatyan Nay Doctor Jose Rizal


Rizal, sa imong taeahurong eubnganan,

Nga binunyaga’t euha king ginikanan.

Sinubeaka’t matahum’g mang kabueakan;

Adlaw ngara, akon mang ginahaearan,

Ro imong mahimayaong eubongan,

Pag pamaeandong adlaw mong kinamatyan,

Pag panubos ku kalisdanang napas-an,

Ku banwang eumos sa kagha ag kaeupigan.

Dinuea, Rizal, kabuhi mo ag eawas,

Ku manga nag gahum’g, may gawing mapintas,

Apang ri’ng ngaean ag dugo nga umawas,

Nga sa kasakitan ku banwa humaw-as,

Sa among tagiposuon wa’t pag kaeugnas,

Rayang sinabod mong timgas nga eamigas,

Ay ro kaduemanan hay nabukeas,

Umiwag masigang Adlaw’t Pilipinas.

Rizal ro eubongan imo nga linugsad,

Wa mo kahilaki, kabuhing hinaead,

Sa kaeangitan imong pinanaad,

Dugo nimo nga inuea hay mamuad,

Maga kaaeaman nga ikabansag,

Nga maga hatud ku imong mga igmanghud,

Sa KAHIMAYAAN nimo nga gina hangad,

Ku banwa natong kueabos it paead.

Hinayhay sa atong manga kabukiran,

Sa makanonggusbong adlaw mong kinamatyan,

Hayahay nga bumayaw ku kadungganan,

Ku Pilipinas naton nga naeueotan,

Nga pumadabdab sa katagiposuonan,

Ku paghigugma sa banwang binugtawan;

Kabay nga imaw mabanhaw it uman,

Agud maangkon ro KAHAMUNGAYAAN.

Rizal, banwa’y naga antus kalisdanan,

Tuksa ro eangitnon nimo nga pueuy-an:

Tueoka makasisin-it nang kahimtangan,

Sa sugong nang gina antus nga kasakitan,

Eawod nga euha anang gina eanguyan,

Krus hay maw ra ana nga gabayan,

Nga sa kapilitan imaw hay maeugdang,

Kon ku atong manga kadugo imaw pabay-an.

Rizal, rayang adlaw nimong kinamatyan,

Among gina tahud ag gina padungganan,

Ag pag tahud ku adlaw nga kinamatyan,

Ku Makagagahum ag Hari sa tanan,

Tungod nga rayang adlaw mong kinamatyan,

Binayaw ag tinahod ro katarungan,

Ku Pilipinas naton nga nahamut-an.


................Kalibo, Akean, Diciembre 1, 1913.

***

Haead Sa Adlaw Nga Kinamatyan Ku Napueo Ag Siyam Sa Akean


Makangingidlis, mamingaw nga kaaganhon,

Ro pomukaw sa inyo nga katoeugon,

Inyo nga ginbugtawan…Ay!...Kamatayon,

Gin tangisan it abung tagiposuon,

Ro inantus ninyong kasakit nga sugong,

Ku pag euwas sa Banwang kaugalingon.

Himaya kamon ro adlaw ngarandaya,

Nabukeas tabon sa among mata;

Sa inyong pag kamatay, kami kumilaea,

Ku pag higugma sa binugtawang banwa,

Eamigas ro inyo nga sinabod ngara,

Nga among gina palangga ag gina higugma.

Bulahan ro inyong manga kapaearan,

Ngani kamo among gina padunggan,

Himpit, tunay amon nga gina padunggan’

Ro adlaw ngara nga inyong kinamatyan,

It bugana nga manga kalipayan,

Ag amog gina hadkan ro inyong eubongan. (1926)

Saturday, April 14, 2007

A Poem of Antonino F. Tolentino

Antonio F. Tolentino

Amat-Amat

Rong mga butkon nga matsa tue-an
Eon lang sa kaniwang dahil na-as-asan
Nagapilit gihapon magtik-eod
It arado sa kaeanasan

Para eang may ihapin sa tiyan
Nga priming nagabukae rong tinae
Dahil sa purgang kape, ultimong kasudlan
Matsa kaisip man magrebelde

Apang rong mga hari igto
sa Kongreso ag Baeay it Presidente
Nagahinaeakhak ag busog
Kaibahan rong mga manggarang negosyante

Nagakasadya sanda ag nagakilindatan
Dahil para sa masunod nga eleksiyon
May pundo eon man halin sa kaeugtaan

Samtang ro andang mga alipures ag ayam
Nagapaninggitan sa mga pobre
Nugay it reklamo, natural sa pagpangabuhi
Kung indi, sabton namon it eupok it kalibre

Apang sa tunga it andang kasadya
Rong nagapangbudlay ag nagatinguha
Nga ultimong mangunguma

Sa idaeom it kahaya it buean
Nagatipon it kaisog ag kabaskog
Nagaamat-amat it baktas sa kagueangan

Dahan-dahan nga magamartsa
Nga matsa guyom paagto sa kasiyudaran
Andang pagabawion kon ano ro andang kinabudlayan

Mas abo, mas makusog!
Mga maniswak nga alima, pagabugtu-on
Rong gapos it kamaea-maeahan!

Poem of June Mijares

June Mijares
She is an instructor of Aklan College and a resident of Kalibo, Aklan.


Karira Ni Pinoy

This poem won first prize in the oral delivery category and second prize in the written category during the Bigkas Binalaybay poetry contest sponsored by the U.P. in the Visayas, Iloilo City.

I.

Sa kumpas it paniempo
Ginkapitalan ro teknolohiya
It 'sang sakong aeam,
Ag maeapad nga mga berdeng papel
Ag Bibliyang makapaeapnag kara.

II.

Ginbalitaan si Pinoy
Naingganyo sa teknolohiya;
Nagpalista ag nagbayad
Sa bag-ong relihiyon it Sciencia.

III.

Apang, nangin diablo ro teknolohiya
Sa tunga it karsada;
Ginhangkat si Pinoy
Sa isaeang karira.

IV.

Ro kabaylo?
Kon maeotos ni Pinoy ro teknolohiya
Bag-ong kabuhi--
Pasalig kana.

V.

Gintuto ni Pinoy
Anang saewae hasta sa may buesa,
Agud kuno, maeutos na ro teknolohiya
Nga makapabaskog kana.

VI.

Apang maaeam ro teknolohiya,
Madasig ro anang pagdistansya;
Ha-aywan si Pinoy,
Pahak ro buesa.

VII.

Sa pihak it amat-amat
Nga pagpanguba nana ag pagkaperde,
Mga maestrang gapaeamantaw it karera
Gapanagitlon it pagdaug.

VIII.

Ro mga pobre sa binit it karsada
Gasilininggit;
Ro mahilig sa bueang,
Nagpueostaan.

IX.

"Go Pinoy! Go!"
Ro singgit it kaabuan
Apang si Pinoy gapang-euya
Sa pagkagasgas ku anang mga siki
Ag pagkatuto ku anang naug.

X.

Maeayo eon ro teknolohiya;
Gahawat-hawat si Pinoy
Sa anang kaperdehan
Gusto gihapong umariba.





VI.

The Best 25 Poems Written by Aklanons

I am reprinting here my selections of The Best 25 Poems written by Aklanons which was first published in Bueabod, Saturday, July 22, 2006

Vol. 1 , no. 8 July 2006

The Best 25 Poems Written by Aklanons
Selected by Melchor F. Cichon
July 2006

Aklanon poets have been writing poems for many years now.
So far no selections of the best poems written by Aklanons have been done.
So this is the first of its kind.
How were the poems in this selection selected?
I just selected them based on my personal taste.
So if you think that the poems or the poets you have thought of are not in this list, please do not blame this writer.
Someday, another round of selection will be done.
This collection includes poems in English and in Aklanon.


DOMINADOR ILIO

He is one of the best poets of the Philippines. He hails from Malinao.


Diplomat Listening To Speech of Another Diplomat

They cannot go to the summer sea this year.
Where on the boardwalk, in no more than shorts
And bare feet, he can toss platitudes
Without much mind to the next fellow, perhaps.
Or to his nervous wife all ears beside him.
And watch the silly antics of children.
Long unloved, with anonymous paunch and goggles.
Foolishly try to execute a handstand
In wrist deep water, and make it,
Though with much awkward kicking in air
It will be fun there in the summer sea.

But with this, he cannot hint a word
To the little woman. His hands are firmly chained
To bulky paper-weight on his polished desk.
And his nights will be crammed with not merely silence.
It shall need greater diplomacy though,
To tell the children why they cannot go
Than answer back this shrill-voiced speaker. O.
These talks shall drag on many long seasons yet.

Iowa City
October 1951


JOHN BARRIOS
He was born in Lezo, but he stays in Kalibo with his wife. He teaches literature at the U.P. High School in the University of the Philippines in the Visayas, Iloilo City His book of Aklanon short stories is the first of its kind.

BETAMAX SA SIMBAHAN

do misa hay istorya.

ginbayaw it pari
ro anang tuong alima
para pagatapuson
do misa

gin-alsa man it eaki
ro anang tuong alima nga may baril
para pagatapuson
do anang kontra.

ginpanaog it pari
ro anang tuong alima
ginpanaog man it eaki
ro anang tuong alima.

tapos eon do misa.
patay eon man do ana't eaki nga kontra.


JOEFFREY L. RICAFUENTE
He was the founding president of Akeanon Literary Circle. He used to teach at Aklan College before he went to Canada.

Agi Man Lang

Si Juan gabasa
It mga dahon nga puea,
“Juan, basi maglimad ring mata.”
“Owa ron ‘nay, agi man lang ra.”

Nagtikang do adlaw
Pero ay Juan nga mata
Nagdukot gihapon
Sa mga dahon nga puea
Nag-abo pa…
“Ay Juan, basi maglimad ring mata.”
“Owa ron ’nay, agi man lang ra.”

Nag-eupad do oras
Si Juan, nagpuea ra mata,
May bitbit nga saesaeeon
Nga may busoe nga daea.
“Ay Juan, basi maglimad ring mata.”
“Owa ron ;nay, agi man lang ra.”

Naduea si Juan
Ag owa eon it balita kana…
Pagkatapos it tatlong dag-on,
Hakita si Juan
Sa idaeom it tulay
Gintamnan it busoe
Ku mga nakaberdeng umaeagi
“Ay Juan, agi pa baea ra?”

Si Bitoy,
Manghud ni Juan
Nagsamit-samit sa pagbasa
Ku mga dahon nga puea.

“Ay Bitoy, aywani ron
Ay magapuea karon ring mata.”
“Owa ron ‘nay, agi man lang ra”


ALEX DE JUAN
He is from Kalibo but he now works in Metro Manila as an editor of a medical journal. While as a student in the University of the Philippines in the Visayas, Miag-ao, Iloilo, he made a name by being awarded as one of the best poets of the campus.

RO MGA KITIKITI SA BENDITADO NGA TUBI

Padayon do pagsautsaot
It mga kitikiti sa benditado nga tubi
Sa sueod it simbahan,
Nga nagtunga
Sa pagsawsaw it mga tawo
Ku andang mga tudlo
Nga mahigko.

Padayon do pagsawsaw
It mga tawo ku andang mga tudlo
Nga mahigko
Sa benditado nga tubi,
Nga nanging mahigko
Hasta ro benditado nga tubi
Hay naastan.

Naduea ro benditado nga tubi,
Naduea man do mga kiti-kiti.

PETT REGNO CANDIDO
He was a founding adviser of Akeanon Literary Circle. His book of poem is entitled Far Beyond Eternity. He died two or three years ago.

RONG DUGO AG EANA

Malisod magpahueas sa kahariang bantog sa eana--
Nagadugo ro akong ilong sa paggiltak it eugta
Ag ginakunyag ako sa pagtunaw it yelo
Pero ginatiis ko eon lang ro pagpasunog it panit
Ag paggae-om it akong mata sa pagbagyo it baeas
Agud indi pag-Somalyahon do mga mata it akong pamilya.

Pero matapna baea it akong petro-dolyares ro sakit it akong kahidlaw?
Makit-an ko baea ro pagbahoe it akong unga sa pagtinan-aw sa mga karnero ag kamel?
Mahambae baea it PLDT ro baeatyagon it akong pamilya?
Mapukaw baea ako it mga kumpyuter, nga akon pirme ginabae-bae it mga tudio, kon ako hay ginabangungot?

Ro eana hay sueo pa gid namon makaron
Maskin mabug-at pa gid do dugo
Nagaeautaw pa gid do eana
Ag dahil sa kahin-agahan
Ginaeudhan ko pa rayang sueo gihapon.


ROWENA TAMAYO
One of the best Aklanon poets, Rowena works in Kalibo.


HAEAD KAY ARWENA

Gindaehan ta ikaw it mga bueak
Nga may kasiga ku adlaw
Ag kainit ku mga hiyom-hiyom
Agud taw-an it kasadya
Ro imong mga mata
Nga nagakasubo.
Mga violeta nga nagakiay-kiay
Sa huyop ku hangin
Pageaom ku mga daeanon
Nga owa maagyi!...
Ag mga rosas, singpuea ku dugo
Apang madali maeaay.
Ah, sayud ako kon paalin
Do mapisang it sanglibong parte
Ag do magbatyag it hapdi
Ku mga napirdi…


ROMAN A. DE LA CRUZ
Tatay Roman is a multi-talented person. He is a poet, a novelist, a short story writer, an editor-publisher, and a historian. He is from Kalibo.

ANO GID MAN

Itay, nagburoka si Nanay
Nga hubas eon ro atong taeagbasan.
Ring gin-uli sa pagpamanday
Basi buhinan mo pa para sa simbahan.
Kueang pa katon ro imong kinita.
Nahawag gid ako, Itay, basi hitaman ka.
Kanugon kon owa't kamatuoran
Ro imong ginatuohan.

Pabay-i eang, Toto.
Ro tubi nga nagailig paeawod
Mabalik man gihapon paagi sa uean.
Owa't pagwasi, owa't pag-uyang.
Kon buko't matuod rang ginatuohan,
Ano gid man,
Basta matuman ko ro hutik kang dughan.

JOI BARRIOS
An Aklanon, but she writes in Filipino and in English. She teaches literature at the University of the Philippines in Diliman.

KASALO

Ang babae ay hindi kaning inihahain
sa mesa ng matrimonya
iniluluwa kapag mainit at takot kang mapaso,
sinasabawan ng kape sa umaga
kapag ikaw ay nagkulang
at itinatapong tutong
sa kanyang pagtanda.
Ang babae ay hindi karneng
dinuduro at kinikilo,
ginigisa ang laman sa iyong mga pangako,
nilalaga ang buto sa iyong pagsuyo,
at ginagawang chicharon ang balat
upang maging pulutan.
Ang babae ay hindi halalyang
panghimagas sa iyong kabusugan,
inuming pampatulak sa iyong katandaan
o putaheng nilalaspag tuwing may handaan.
may tiyan rin siyang kumakalam,
may sikmurang kailangang mapunan
at pusong dapat mahimasmasan,
kasama mo siyang nagtatanim ng
maisasaing,
katuwang na naghahanda
ng almusal, tanghalian at hapunan,
kaharap at kasalo sa kinabukasan.

From: Ang Pagiging Babae ay Pamumuhay sa Panahon ng Digma ni: Joi Barrios

EDNA ROMULO LAURENTE FARAL
She is from Batan. Edna is not only a fine haiku writer, but she is a dancer par excellence. She now lives in the U.S.A. with her husband, Conrad, and son, Concon.


The Rose

the rose
whispers I love you
I smile

Reaching For A Friend

twilight –
sunflower reaches heaven
where tulip sleeps


LOSALLY NAVARRO-ENDURI
She is one of the finest Aklanon haiku writers. She now lives in Canada. She is married to an Indian.

fear nothing
even if our taj mahal
is made of bamboo


SUMRA DE LA CRUZSumra is not only a poet, but a painter as well. She was born in Kalibo.

Pag-abot

Nagabanaag ro siga it adlaw
Sa katunggan ag nagadali-dali it hathat
ku anang madueom nga belo ro kaeangitan.

Mahipos masyado ag akon eamang
Hidadakop it pamati ro mga kapispisang nagaeueupad eon pauli
Matsa owa't katapusang kamingaw.

Ro hangin nga maeamig
Nagapuepamasyar eon sa mga manipis nga tudlo it paeay
Hasta nagapaeayo ro nagakaduea nga kahayag.

Mahipos eon ag malinong do palibot sa pag-abot ku gabii
Sa akong pag-uli sa baeay.


VELLYZARIUS I. DE LA CRUZ
Billy translated the New Testament into Aklanon, the first ever. He had published some books of poems.

Before God I Saw Philosophy

Before God I saw philosophy--on bended knees--
and the pillars of wisdom and knowledge;
and round about the virtuous kow-towing,
round about and low--before the majestic
and glorious throne.

And I saw the lust of the flesh like a
bundled rag--tacked in a corner praising
the Lord' and the eyes
downcast--weeping and blind, praising the Lord;
and the pride of life humbled in
the dust, and praising the Lord;
and all the things in and of the world that
passes away; kow-towing low, and praising
the eternal glory.

And I saw defeat swallowed up in victory
by the Blood of the Lamb; and the
Final things united all in the love of Christ
and his Holy Cross.

(From: his book, Poems in Praise of God. Kalibo: Macar Enterprises, 1997)


CIRILO CASTILLON, JR.Known as Tata Goloy, he was born in Numancia, but he now lives in America.

my shadow
my friend
forever


JOSE JAY FELICIANO
He is from Kalibo, but he now works in Alaska, USA.

Uean
Mabaskog ro
Tunog sa eugta


ANGELO ANCHETA
He is half-Aklanon, half-Ilocano. He writes features and poems. He is an engineer.


full moon
a fisherman falls
asleep


SR A CRIS T. OCAMPO
Cris is now stationed in South Korea as a military serviceman.


Puyo

puyo
ginsibot
sa manabaw nga sapa


Matig-ang Bagoe

matig-ang bagoe
gapanago sa amamakoe
hin-aga mano-eo


NADY MEREN
Before he became a priest, Nady wrote a lot of Aklanon poems. He is from Kalibo.

Bahag Ag Tangga

gusto ko nga magbahag eang
pareho kay Lapu-Lapu
pero nahuya ako
hay amo ro pagtan-aw
ku mga taga-nakatungdan
sa mga nakabahag

pero akong nangawahan
ham-at kung magsusok
si Inday it

saya
ag
kimuna

nagahaeakhak man sanda
tao baea kon hasayran nanda
nga ro mga nakasaya ag nakakimuna
hay owa it panti ag bra
ukon dahil naila eang sanda
nga magtan-aw kay Inday nga
magtangga

ah
makaron
hasayran ko eon

do gusto man lang gali nanda
nga si Inday hay mag-

uba.


UPLO IRADA, 22 years old, a poet and gamefowl breeder from Lezo, Aklan. Presently, he is outside of the Philippines. Here is his link: www.friendster.com/uploirada

black butterfly,
fly away from the blue sky,
before I die.


ROCKY I. ABELLO
He is from Bulwang, Numancia, Aklan. Aside from being a faculty of Aklan Catholic College (ACC), in Kalibo, Aklan, he directs/choreographs the IKONOS, the threater group of ACC. In October 2005, his piece Isugid Ko Kimo, Mapati Ka? won first prize in the Binaeaybay contest during the Aklan Private Schools Association Meet in Kalibo, Aklan.


Isugid Ko Kimo, Mapati Ka?

ssssshhhhhH....Isugid ko kimo, mapati ka?

Rong matambok nga tanum,
hay nagaeambihid
sa kadapahuyop ku maitum nga hangin.
Ag ro matam-is nga damgo ni nanay,
Hay pinalid.
Kadungan ku pagkaeumos
ku mga bueawan nga binhi,
nga gintanum pa ni tatay.
Nagkaubos eon ro sueod it taeagbasan
sa mabahoe nga handum
nga napuno ro imong eahungan.

Hubbbbh....Sa rayang istorya, mapati ka?

Nagbieingkong nga mga tudlo
sa pagbuk-ead ku mga kaban it kaaeam.
Para eang masudlan
ro imong owa it sueod nga eahungan.

Nag-maeaea ro mga tueonlan,
sa pagsab-eag it bueawan nga sueondanan,
maabot eang ing dueonggan,
ag mabugtaw ing nagakatueog nga daeanon.
Hasta nga si Manang
hay gin-asawa na ro anang propesyon.
Matadlong eang
ro nagtiko mo nga daeanon.

Hay alin, mapati ka?

Kun indi ka
padayuna,
Basi magtaeang ka.
ro daean nga imong paga-agyan,
Hay owa it paga-agtunan.
Kundi kadueom ag kasakitan,
sa mga naga-bueabod nga daean.

Kalipati ing ginikanan,
Nga namaehan it hueas
ag nagka-eaeunod sa euha,
sa pagpaninguha
nga ikaw hay maeuwas sa kaeainan it kalibutan

Ayaw pagtiku-a ro matadlong eon nga daeanon
Kundi patambuka ro mga pananum sa imong ugsaran
Paagi sa pagbunyag it mga matam-is nga tubi,
halin sa imong eahungan.

Pamati, may isugid pa ako!

Pinatumba ni Rizal ro mga espanol ku ana nga bolpen.
Ag napukaw ro mga nagakatueog nga baeatagon.
Nabuhi ro ispiritu it kahilwayan!
Ag nahugpong ro nagtiap-eang nga banwa.
Maabo eon nga butang
rong nahimo it kaaeam
Kaparehas kung pagbutlak it adlaw
nga indi gid mapunggan.

Rong kaaeam
Hay handumanan halin sa atong ginikanan.
Manggad nga indi gid matakaw
hasta sa atong eubnganan.
Rong kaaeam
hormahan it matarong nga tagipusuon.
Kainit it nagahandum nga baeatyagon.
Ag kahayag it tawo
sa anang daeanon.
Sa akong ginsugid, mapati ka eon?

Alin, mapati ka?
Kun indi ka magpati,
Sige, ikaw lang istorya...


GEORGE T. CALAOR
George is from Kalibo. He won once in a regional poetry contest held in Iloilo City.

Owa’t Sueod Nga Pinggan

Pinabay-an na nga mahuslog
Do anang eambong pagkakita
It gapaeamukus nga kahita.
Kinimbot ro anang buli
Sa anang atubangan.

Sa dueom,
do mga tinaga nagsiklab
owa’t pakundangan nandang ginhutik,
ginbale wala
ro laragway ni Kristo
sa puti nga dingdong.

Kinahangean nanan ro anang
hueas
para sa andang galitik
nga pinggan


BELLE NABOR
Her haiku have been published outside of the Philippines. She works at the University of the Philippines in Diliman, Quezon City.

tired of seeing
the world, the snail—
a recluse again


drooping eyelids
the moon
looks smaller now


MELCHOR F. CICHON

A LETTER

John,

I will definitely go home
To our house
Where we can see the clouds
Through the roof.

I'm fed up
With the twinkling neon lights,
But I have not yet paid
For the earrings that I got
From Mama San.
I need them so my tinkling
Will be louder and my hips
Will be heavier.

Don't worry, John,
This Christmas
You and I will create a moon
And through the roof
We two alone
Will grasp its light.

Ana


PUSHING THE NIGHT

You see him around
In tattered clothes, barefooted
Pushing his crooked cart
For an honest living
In a blind city.

He lights his kerosene lamp to push the night
In his see-through home.
But the wind keeps on blowing it out.
Like his cart
He keeps on pushing the night
To know the dawn.

The Women Aklanon Poets

I am reprinting here my selections of the Women Aklanon Poets which I first published in Bueabod, Thursday, October 26, 2006

The Women Aklanon Poets
Bueabod Vol 1 No. 9 October 2006

The Women Aklanon Poets
Compiled by
Melchor F. Cichon
October 25, 2006


This is a much delayed issue of Bueabod. The last one was in July this year.

It has been noted that the poem production of Aklanon poets in my.akeanon.com has gone down. So this editor thought of putting up an anthology of Aklanon women poets since no such anthology has been done yet. So this is another historical collection.

In the special issue of Ani Aklanon, out of 27 Aklanon poets only five poets were featured namely, Arwena Tamayo, Nita Maypa, Rosela S. Ignacio, Sumra I. de la Cruz, and Mona Lisa T. Tabernilla

In the book, Luwa, Haiku and Other Poems by Aklanons which this editor was the senior editor only six women poets were included: Edna Faral, Losally Navarro, Luchelyn Andres Beltran, Renelyn Beglinger-Vallejo, Ma. Terry Marte, and Ellamae Fernandez.

This shows that a great majority of the Aklanon published poets are men.

To honor our women poets, this editor compiled their works with their short profiles to give a better picture of Aklanon women poets. It should be noted that all of them have not won any national literary award.

This anthology includes haiku, luwa and other poems in English and in Aklanon.

Unfortunately, the works of Prof. Joi Barrios, an Aklanon award-winning poet, are not included in this anthology. As far as this editor has known, she has not written a poem in Aklanon.

In this anthology, one can see the works of Rowena Tamayo, Edna Romulo Laurente Faral, Losally Navarro Endluri, Sumra de la Cruz, Belle Nabor, Luchelyn Andres Beltran, Vanessa Cichon, Monalisa T. Tabernilla, Janice M. Viloria, Renelyn Beglinger-Vallejo, Nita Payba, Ellamae Fernandez, Rosela S. Ignacio, Liezel Macam, and Ma. Terry Marte.

What do Aklanon women poets write?

Like their counterpart, Aklanon women poets also write on the socio-cultural and technological ecologies that beset their countries.



***NYNN ROWENA TAMAYO
Known as the “Big Sister” of the Akeanon writers, Rowena works at the Department of Agrarian Reform in Kalibo, Aklan. She is also one of the best Aklanon contemporary writers.

Haead Kay Arwena

Gindaehan ta ikaw it mga bueak
Nga may kasiga ku adlaw
Ag kainit ku mga hiyom-hiyom
Agud taw-an it kasadya
Ro imong mga mata
Nga nagakasubo.
Mga violeta nga nagakiay-kiay
Sa huyop ku hangin
Pageaom ku mga daeanon
Nga owa maagyi!...
Ag mga rosas, singpuea ku dugo
Apang madali maeaay.
Ah, sayud ako kon paalin
Do mapisang it sanglibong parte
Ag do magbatyag it hapdi
Ku mga napirdi…

Ro Mangingisda sa Punta Villa

Sa kadaeumon ku kagab-ihon
Nga haeos tunlon ka eon
Ku matugnaw nga tubi
It madeag nga suba,
Ginasaeum mo ro idadadaeman
Agud mag-usoy it isda
Nga nagakasipot eon.

Mauli ka baea makarong gabii
Nga owa gid it dakup
Sa nagahueat mo nga asawa
Ag ginagutom nga mga onga?
Makit-an ko ro kasubo ag kapait
Sa imong mga mata, sa kasilaw
Ku mga iwag
Ku mabongga nga swimming pool
It Punta Villa.

Kaabu ro pagkaon namon riya
Samtang ginabinag-binag
Ro imong kaimueon ag
Naduea eon nga pag-eaum
Sa de-aircon nga mga hueot
AG “state of the art” nga mga biswal.
Sa among hilway, aminit ag maeum-ok
Nga mga eugban, samtang ginaduyan
It isaeang ka kanta nga
Pang Paskwa.

***
Itay

Maalaala ko pa nang huli kong
Ibinigay sa’yo ang aking mga tula.
Ninais kong namnamin mo
Ang kanilang tamis, pait
At tarukin kung gaano kalalim,
Abutin ang aking mga pighati at saya
At muli mo akong tuklasin.
Mula sa batang musmos na hinimok mong
Humabi ng mga tulang yari
Sa mga bulaklak at ulan, awit ng ibon
At sinag ng buwan.

Tahimik kitang pinagmasdan
Habang unti-unting lumilinaw
Sa bawat naghuhumiyaw
Na linya at salita, ng aking
Malungkot na tula
Ang aking buhay…
At ikaw ay namangha,
Napangiti, napaluha.


***EDNA ROMULO LAURENTE FARAL

She is from Batan. Edna is not only a fine haiku writer, but she is a dancer par excellence. She now lives in the U.S.A. with her husband, Conrad, and son, Concon.

The Rose

the rose
whispers I love you
I smile

***

Reaching For A Friend

twilight –
sunflower reaches heaven
where tulip sleeps

***

Bukas

bukas
ro eangit
sa gustong magsueod

***

Hugom

hugom
it agahon
sa bag-ong eangit

***

1st of May

just before sunrise –
1st of May's cooling breeze
kisses my wan face

***

Together
lovers
embrace together
in bended knees

***
Biernes Santo

Biernes Santo—
ginabisita pitong simbahan
kada Biernes Santo

***
The Rose

the rose
whispers I love you
I smile

***

Dahon

dahon –
madahang nahueog
pagtugpa sa sanga it pispis

***

Trabaho Ni Tatay

Pagbugtaw si nanay
owa sa a euyo si tatay
idto gali sa may takas
ginahimas si Texas.

***
Si Nanay Ag Si Tatay

hambae ni nanay
mayad pa ro manok
kada agahon
ginahimas ni tatay.

***

Reaching For A Friend
twilight –
sunflower reaches heaven
where tulip sleeps

***
Yelo sa Florida

yelo
sa punta
it mahabang daean

***

Rosas Nga Buskad

rosas nga buskad
daea mo –
sakit ko naduea

***

Makusog Nga Hilamon

hilamon sa kurae
indi pagdutlan
maski talibong

***

First Blush

under a candle light –
lips snatch a kiss
the rose blushes

***

Hutik It Tagipusuon

sa tunga it gabii
ginabayo it kahidlaw
ro tagipusuon

***
Euha

gabii
euha gatueo
halin sa dughan

***

Ikaw Ag Ako

huo—
ikaw ag ako
sa tulay nga butong gaeatay

***

Sueat

sueat
halin kimo
nakatago sa dughan

***

Haru

ginpaagi sa rosas
ro matam-is nga haru
kang bibig

***

Ginpahipos

ginpahipos
it rosas
rang bibig

***
Anwang ni Tata_Goloy

pagtunod it adlaw –
ro anwang ni Tata_Goloy
nagpahuway sa eunang

***

Nagatangis

nagatangis
dughan ko
sa pamisaea mo

***

Aching Heart

as the sun sets –
a tear falls
from my heart

***

Christmas

Christmas –
children gather
in God's presence

***

Pain In My Heart

agony howling behind hospital nooks
piercing thousands needles
in my heart
(during Concon's freak accident)


Singhana Ako

ihutik?
isinggit ko?
sige, singhana ako

***

Inanod

inanod it
mabaskog nga humbak
ro handumanan naton

***

May Sueat Pa?

may sueat pa baea
nga maabot
sa gahapay nga mailbox?

***

Hin-uno pa?

ginahuyap ko
ro adlaw
sa paghueat kimo

***

Euha

gabii –
euha gatueo
halin sa dughan

***

Handom

handom
ginhorma pagkaunga
inapok it hangin

***

Christmas

Christmas –
unga masadya
kaibahan si Jesus


***LOSALLY NAVARRO-ENDLURI Born in Banga but grew up in Malinao, Aklan, Losally is one of the finest Aklanon haiku writers. She now lives in Canada. She is married to an Indian.

fear nothing
even if our taj mahal
is made of bamboo

***

Flames’ fans mourn—
the red mile
is dead!
(CALGARY FLAMES lost 3-0 to ANAHIEM DUCKS)

***

semana santa---
ro tuba sa kawit
nahimong eanggaw

***

Ako, Ikaw

ako, ikaw---
masadya sa pag-abot ko,
masubo kat pagpanaw.

***

Ikaw

ikaw, iwag---
gatao it hayag
sa akong kabuhi.

***

maeapad nga eawod
gapatunga
sa atong paghigugma
(para sa mga akeanon sa panawan ag sa andang pamilyang inaywanan sa Akean)

***

ginahandum ko—
binakoe nga manok
sa Noche Buena

***

Shelahanie

siyam nga buean
naghueat ing nanay
sa pag-abot mo


***

kasikaeom-
pagtunod it adlaw
nag bye bye si tatay sa anwang

***
adlaw-gabi-i
gahaboe
it pamisaea si nanay.
(for mom sally, my grade 2 ma'am)

***
eomamig ro kape
samtang ginahaboe kita
sa akong painu-ino

***
ham-an it maila
ikaw kakon
ag bukon kay Basho?

***

ro squirrel
gustong magpabukot
sa akong haboe

***
hakatueog ro beaver
sa paghinueat
it summer

***
icicle---
pareho sa damang
gakapyot sa bubong

***

bituon---
nagaidlap-idlap
sa puno it eangka.

***

gakatueog pa ro adlaw
pagbugtaw ko
para mag-usoy it dolyar

***

ikaw~

ikaw
ro kueang nga nota
para mahuman rang composo

***

India

India—
a kaleidoscope
of spices!

***

Adlaw it Paskwa

Adlaw it Paskwa---
mabaskog pa sa bagting
ro tunog ku anang tyan

***

Kangga ni Tata Goloy

ro kangga
ni Tata Goloy
suki it mga Akeanon.

***

Malieon

Malieon, masakay
sa kangga
matukad kita sa Manduyog

***

Pilipinas

Pilipinas---
bueawang
ginaeugmok sa eonang

***

Katapusan It Buean

katapusan it buean—
suea nana
bukon eon it ibis

***

Gustong Higtan

gusto kitang
dakpon ag higtan
ugaling utod ro eobid

***

Maputing Eaki

kada Byernes
ginaduaw imaw
it eaking maputi

***

Geisha

Geisha---
kaparis it cherry blossom
ginasuy-aw it alibangbang

***

Mailbox

gin-eumot
sa paghinueat it sueat
ro mailbox

***

Maeapad Nga Eawod

maeapad nga eawod
gapatunga
sa atong paghigugma

***

Maestra

adlaw-gabi-i
gahabi it pamisea
si nanay
(for mom sally,my grade 2 ma'am)

***


Aninipot

bituon---
nagaidlap-idlap
sa puno it eangka

***

fear nothing
even if our taj mahal
is made of bamboo
(you'll always be my sathruvu)

***

innocent children swallowed by the great tsunami.
(the whole world is mourning for all of you, little angels of God)

***
a giant tsunami
from indian ocean
no more sandcastles. (earthquake 2005)

***
eanas ro opisina
ni tatay
kaibahan nana ro anwang.
(para kay Tatay Lolly)


***

ginbaril sa Luneta
it mga Espanyol
sa anang kaaeam.

***
si Winnie ag si Yoyong
nagbisita sa Pilipinas
nagkagulo ro tawo.

***
si Maria Clara
nag-agto sa Amerika
pag-uli naka-minis-skirt eot-a

***
si nanay, sa Saudi
pag-uli ginsuoed
sa karton nga kahoy.


***

nalipong ro galunggong
sa tubing maitum
it Manila Bay.


***
children singing carols---
the baby wakes up
from its crib.

***
christmas songs
playing in the radio---
my tears falling.

***
a baby squirrel
feasting on nuts
a christmas buffet.

***
snowflakes falling
down the evergreen tree
a white christmas eve.

***

christmas eve---
sipping Dom Perignon
by the fire, A-L-O-N-E!

***
haiku
a painting
the writer, a painter.

***

the red tulips
deep in slumber
after a long summer.

***
a lonely coconut
standing proudly
after the storm.

***
a huge mango tree
the witness
of our childhood's follies.

***

the monkey is playing
hide and seek
with a hunter.

***
the black stallion
galloping in the sunset
leaving the prairies behind.

***

lemon grass scent-
I smell lola's tinolang manok
in the thai's soup.

***

fire dancing
in the fireplace
warming my shivering body.

***

your love
like fireworks
on New Year's Eve!

***

oil and gas
flowing freely
from Calgary's soil.

***

the chinook wind
blowing from the rockies
my snowman melt!

***

children playing hockey
in a frozen lake---
postcard from CANADA.

***

gone are the Canadian geese
leaving me behind
in the harsh winter.

***

you unveil to me
the beauty
of haiku.
(sir cichon, thank you for rekindling my passion in writing)

***

strong as a bamboo
dancing gracefully
to the wind's lullaby.
(for momskie, nang edz)

***

you are the potter
that molded me
into a perfect jar.
(to my alma mater, aklan college;
to mam rose yunzal, my high school teacher,
to mam anita tuayon, my college mentor)

***

above the hills
I see Calgary's lights
blinking, like stars.
(a homage to my adopted city)

***

thunder and lightning
creating a joyous symphony---
announcing your arrival.
(november 10, 2004,
in memory of yasser arafat)

***

build me an igloo
from the alaskan glaciers
a birthday present.
(happy bday to me, january 3)



***SUMRA DE LA CRUZ. Sumra is not only a poet, but a painter as well. She was born in Kalibo from a family of writers.

Pag-abot

Nagabanaag ro siga it adlaw
Sa katunggan ag nagadali-dali it hathat
ku anang madueom nga belo ro kaeangitan.

Mahipos masyado ag akon eamang
Hidadakop it pamati ro mga kapispisang nagaeueupad eon pauli
Matsa owa't katapusang kamingaw.

Ro hangin nga maeamig
Nagapuepamasyar eon sa mga manipis nga tudlo it paeay
Hasta nagapaeayo ro nagakaduea nga kahayag.

Mahipos eon ag malinong do palibot sa pag-abot ku gabii
Sa akong pag-uli sa baeay.


***BELLE NABOR. She first studied at Kalalake Elementary School in Olongapo City, then transferred to Bulwang Elementary School in Numancia, Aklan. She finished her secondary and tertiary education in Aklan College, Kalibo, Aklan. Now she works as a University Research Associate at the University of the Philippines in Diliman (UPD). At the same time, she is working for her master’s degree in education majoring in guidance and counseling at UPD where she is also studying French language. Her haiku have been published the Mainichi Daily News, a world famous newspaper that prints haiku. . Her other haiku were included in Sakura Anthology of Haiku published in Sweden along with other world famous haijin like Robert D. Wilson, Michael Rehling, an’ya, and 27 other poets, The Makata, Short Stuff, and in Poetry Country Mouse. Her popular blog, http://Short.Poems.blogspot.com, that features her short poems: haiku, tanka, and cinquain, has been instrumental in her introduction to world haiku.

Here are some of her works:

Haiku Selections

inside a train
the city
moves faster too

canoe-shaped moon
tonight, your beauty
floats

tired of seeing
the world, the snail—
a recluse again

drooping eyelids
the moon
looks smaller now

Tanka Selections

Burying

the box from the attic
was full of letters, faded ink
those soulless papers — haunting
it wasn't that easy
putting him to rest.


Poet in Love

for you, I'll begin to write
this poem, a new set
of words with my heart
full of yearning
I could not speak.


Forgetting Time

we sit side by side
under the graceful stars
our hands entwined
dawn has arrived
too soon.

***VANESSA D. CICHON
A BA Literature graduate of the University of the Philippines in the Visayas, Van wrote these haiku in their class in literature. She now works in Makati, Metro Manila.

Hammock-Shaped Moon

The hammock-shaped moon
Does little to ease my pain.
Can’t wait ‘til full moon.
***
El Nino—
cows and carabaos
eat brown grass

***
early evening
a kitten in a garbage site
mews

Source: ILA Lang Na Tanan (aton man ina gihapon), 2002.


***MONALISA T. TABERNILLA
A graduate of BA comparative Literature from UP in the Visayas, Lisa studied law at Silliman University.

We, wew, we, wew, we, wew
Dali, bakasa!
Matan-aw ta sa karsada.
Ay, ano baea rato
Ambulansya?

Owa, a, basi gaagi eang
Si gobernadora.
Huo man, no.
Basi maton abu andang
Bisita it probinsya.
Ag basi mapa-Boracay
eon man sanda.

We, wew, we, wew, we, wew
Hay, hambae ko gid king,
May natabu gid makon.
Pam-an kuno ay,
Ano’t-a rato?

May inkawntir kuno
Idto dapit sa may Aquino.
Hay, ano, pila ro patay?
Tao ngani, owa man sanda’t sugid.
Hay ro may mina, pila?
Tao.
Hapa, pila ro sueod kato?
Hu, ano man abi pagkasayud mo
Puro man kurtina rato
Sigung-sigo.

Bay-i eon lang, a.
Hinduna eang pamatii sa radyo.
A, huo gid, mayad kunta kon
Sigurado ka gid
Nga husto andang sugid.

***
Sa Tungang Gabii

Hamuok do gabii
Nga pinugtakpugtakan
It maeaka nga pamaeo,
Nanarisaring huni
Sa taeon.

Ro gabii kadeum
Apang gawarang
Do mga hangaon ag paon,
Mangagaw ag daekpon.

Amat-amat,
Gakamang do oras
Padueong sa kaaganhon.

Maangan-angan,
Magunngo ro adlaw
Apang sa gabii
Gapanghueawid
Ro mga kamingaw
Ku mga nailo
It mga nagkaeapueak
Sa tungang gabii
Nga owa eo’t pagbugtaw.

Ani Aklanon, 1993.

***LUCHELYN ANDRES BELTRAN is a faculty member of Aklan Catholic College, Kalibo, Aklan. These poems were lifted from http://www.my.akeanon.com/ website where she is an active contributor. This 22-year old lady graduate of West Visayas State University comes from Poblacion, Banga, Aklan.
Gabii
owa ako naayawi’t tan-aw
sa bituon sa eangit—
mainit ring paead sa paead ko

Sa Palangga Nga Tunay
mahae...
isakripisyo tanan
sa palangga nga tunay

Humbak
Humbak...
nakakalipay sa pamatyag
ro humbak sa siki...

Daeaura
daeaura.. .
dati hay puti
abuhon eon makaron

Euha
sa Pastrana Park—
sa guya gaduylon
ro kabug-at kang dughan

***

Si CHELY gwapa...
bisan siin mag-adto
abong gabalikid kana.


Si lolo madasig pa
da bakolo ginabalewala na
kung gapinaugtas ka
hinugay ay basi hitapdusan ka nana.


***JANICE M. VILORIA
Janice is a 4th year AB Literature student of the University of the Philippines in the Visayas, Miag-ao, Iloilo. She is a beauty from Mandong, Batan, Aklan.

Ang Pagtatagpo

Sa maliit na silid ako'y hindi nag-iisa
Nararamdaman ko sa bawat sulok ng aking mata
Ikaw ay nakakubli sa madilim na bahagi
Marahan kong pinatay ang ilaw
Kasabay ng pagkalat ng dilim
Ang marahan mong paglapit
Naramdaman ko ang iyong pagdampi sa aking pisngi
Sa bawat minutong ako'y malingat
Isang pagkakataong para sa iyo'y
Masipsip ang aking balat
Hindi kita masaway at sa halip
Sa aking tenga ikaw ay bumubulong
Ng mga bagay na kailanma'y di ko maunawaan
Hindi ako gumalaw at ikaw ay hinayaan
At nang maramdaman kong abot-kamay na kita
Isa, dalawa, tatlo—
Pak!
Sa wakas patay kang lamok ka.

(First published in HomeLife Magazine, December 2005)

***

Katapusa't Enero

katapusa't Enero—
igto sa bintana
nagtunod ro adlaw ni Lolo

***

Bisperas It Bag-ong Dag-on

bisperas it Bag-ong Dag-on
ro unga sa kariton
mahamuok ra katueogon


***RENELYN BEGLINGER-VALLEJO
Renelyn stays with her husband and children in Switzerland. Known as Swiss in cyber space, Renelyn was born in Ochando, New Washington, Aklan. She took her elementary and secondary education in Ochando, and took her college education at Aklan National College of Fisheries, now part of Aklan State University.


Trabaho Iya

trabaho iya,
trabaho igto
owa man gihapo’t kwarta


***MA. TERRY MARTE
Terry is a college student at the West Visayas State University, Iloilo City. Born in Poblacion, Lezo, Aklan, Terry loves cooking, stitching, and playing chess, badminton and reading books.


Adlaw It Minatay

pag-uli naton
sobrang kasadya
ku mga patay


***NITA B. PAYBA
Nita is a public school teacher in Altavas High School, Altavas, Aklan. She is one of the editors of Altavas Balita.

Lunes hasta Biyernes
Si Nonoy
Sa suba
Nagapamunit.
Bolahan kon may hidawi
Bisan gurami.
Aba! Kon utroadlaw ag orasyon
May sang-saga nga ginauli.

Samtang, Kunes hasta Sabado
O Dominggo pa gid
Si Toto sa suba
Nagapanikop.
Ahay, kon utroadlaw ag orasyon
Maswerte kon may sangsampi
Para sa kaugalinngon.

Busay, June 1992.


***ELLAMAE FERNANDEZ
A native of Lezo, Aklan, Ellamae or Cincerella now studies at the University Alaska Anchorage, Kodiak College taking up Certified Nursing Assistant/Health Care Assistant and majoring in AAS in Nursing.

Dominggo’t hapon—
Nasa binggohan
Nagasi-einggitan
***
gabut-eak ro adlaw—
galingkod sa saeog
bukas ro paead


***ROSELA S. IGNACIO
Born in Balete, Aklan, Rosela was a former literary/feature editor of the Aklan Collegian of the Aklan Catholic College.

BAEOD

Anay! Hueat baea ay may ginapangutana pa ngani ako kimo.
Ano gid a ro imong ginasakuan?
Ham-at gadali ka gid ing?
Piniinuha anay baea ro imong ubrahon.
Indi it dali,
Indi it silinangag.
Owa ka baea nahadlok nga basi maduea ka,
Kapares it imong kaibahan
Nga owa kasayod kon siin sanda maagto?
Owa it pahuway nga gabinalik-balik kakon.
Kunsabagay, ano pa ro akong mahimo.
Owa ka man gapamati.
Mangan-angan, hakuton eo’t-ang it trak,
Igahalo nanda ako sa semento.
Kunta, makaron ka man,
Kasayod ku pagaagtunan.
Ano pa ro akon nga maubra?
Makaron ka gid man.

Ani Aklanon, 1993.


***LIEZEL MACAM
Liezel is a graduate of Bachelor of Science in Education , cum laude, from Northern Visayan Colleges,

Sa akong pagtikang
Si Nene akong hakit-an
Mahaba ra buhok, sadya ra aritos
Paglingot na, may ana nga bungot!

Nagtan-aw ako sa akon nga kilid
Si Toto akong hakit-an, miniron ra bueog,
Levis ra saewae, Adidas ra sapatos.
Pag-atubang na, may eyeliner ra mata
AG ra dughan gabukoe pa!

Ani Aklanon, 1993.


***MILAGROS IBANEZ
A native of Lezo, Aklan, Miles as she is known is a nurse in the USA.


toddler...
he learns to walk
to win a marathon

***

Tag-aeani

tag-aeani
napuno
ro taeagbasan nga madaeom

***

The Lone Traveler

dusk-
the lone traveler
hurries home

***

Pain

a thin line
that divides comfort
to kiss me goodnight


Poems by Edna L. Faral

Edna L. Faral

1.
Humbak

ikaw
ro humbak
nga nagtikeod kakon

( I wrote this for Melchor F. Cichon as my mentor )

2.
Busoe

Sa 'sang busoe nga gintanum
Ro kalibutan gahandum

3.
Makusog Nga Hilamon

hilamon sa kurae
indi pagdutlan
maski talibong

4.

Dahon

dahon-
madahang nahueog
pagtugpa sa sanga it pispis

5.

Eangit

bukas
ro eangit
sa gustong magsueod

6.

Rosas Nga Buskad

rosas nga buskad
daea mo-
sakit ko naduea

7.

Rosas

ginpahipos
it rosas
ang bibig

8.

Anwang Ni Tata_Goloy

pagtunod it adlaw-
anwang ni Tata_Goloy
gapahuway sa eunang

9.

Gahapay Nga Mailbox

may sueat pa baea
nga maabot
sa gahapay nga mailbox?

10.

Paalin?

Batan-
paalin ka
peke si Kalantiaw?

11.

Sueat

sueat
halin kimo
ginatago sa dughan

12.

Inanod

inanod it
mabaskog nga humbak
ro atong handumanan

13.

Ikaw ag Ako

hoo-
ikaw ag ako
sa tulay nga butong gaeatay
(I also write this for Melchor Cichon for the never ending help you had given me.)

14.

Saeamat, Internet

maeayo sa kasimanwa
dughan puno it kahidlaw
saeamat, internet
ro pamatyag naumpawan

15.

Damgo

Switzerland ro eugta
nga damgo kong adtunan
ugaling iya ako hamutang
sa big apple ni Uncle Sam

Poems by Cirilo Castillon


Cirilo Castillon

A native of Numancia, Mr. Castillon is a philanthropist and a poet.


Mga Guyum

(02.10.04)

Ako ha katoeog sa among lamesa,

Sa pag hinoeat sa akong Ina

Halin sa pag libod suman nga balinka.

Sa akong pag mokeat ko akong mata,

Akon nga ha kita mga guyum naga parada;

Bitbit mga moh-moh nga ma bahoe pa kanda..

Gin pitik ko ro isaea, inapok ra dinaea;

Nag taeap-ea-ag sanda, andang ginaosoy

Nadoea nga dinaea.

Owa't nag dohong, owa ma't hangawa,

Siging tinikang paadto rikato, paadto rikara;

Hasta nga makita ro gina osoy nanda.

Sanda nga maisot, pero ga inobra;

Ako nga mabahoe,

Gina pabay-an rong Ina.

Ako hay naeo-oy,

Gin boligan ko pa sanda,

Sa pag osoy it pagka-on ko andang pamilya.

Pag abot ni Nanay, may eoha rang mata;

Pag eahay kang ayam, daeagan kami kana.

Inay, makon, hin-aga, suman natong baligya,

Ako ro ma daea.

Kangga Ni Tatay Goloy

(02.11.04)

Sakay kita, sakay, sa aton nga kangga.

Owa't lubak, owa't humbak,

Mingko gaduylon eang;

Masueondon nga anwang,

Ro nagadaea katon.

Sa atong pagsakay,

Mag estoryahan kita;

Pwede mang magtula,

Pwede mang magkanta.

Sadya gid man kunta kon may antigo maggitara;

Ta-o baea si "Pango" kun kaantiguhan kara?

Sa atong pagsakay,

Sa paglibot it Akean,

Aton nga makita, maeapad nga kaeanasan;

Aton mang maagyan mga kabutongan, kanipa-an, kasagingan,

Ag maliway nga kanyogan.

Sadyang magsinakay,

Kapin kon may ginakuyam-kuyam:

Mangga, ibos, suman, ag bukayo nga palaman,

Tam-o, bandi, kumbo, ag saging nga bunguean,

Indian manggo, ag ginamos o dayok man nga saw-sawan.

Kon kita abutan it ilabas sa daean,

May baeon si Maearang humay ag tinueang pinayukan;

Si Toryo may daea mang inihaw nga eogsok,

Inasae nga bantaea-an, sinaing nga tamban,

Ag sinampi nga poeangan.

Sakay kamo, sakay, sa kangga nga especial;

Abong estoryahan bangod sa atong paeangabohi-an;

Mga kabataan, aton nga buligan,

Agod mangin mayad

Nga pumueuyo it atong Akean!

Si Maeara

(02.11.04)

Pobre man giod intawon, sinana't Bohol-anon,

Kon imo nga makita ro onga nga si Maeara;

Waeo nga mag manghod, taga-Lezo sanda,

Gin sika-sika ka manggaranong Tiyo ag Tiya.

Kun sanda ma-miesta sa banwang Numancia,

Igto gasaka sa Tiyo ag Tiya;

Kon anang tabingon ro andang hampangan,

Ginamoeay imaw, ginamudlatan.

Kon sanda pakan-on, owa sa lamesa;

Indi ig pa iba sa ibang bisita;

Igto eang sa binet, tumpukon don sanda,

Ag igto pakan-on ku mga tira-tira.

Sa anang kaisot, ag andang kalisod,

Nagpaningoha sanda ku anang mga igmanghod;

Nagtoon it mayad, nagpursigi, ag naghugod,

Hasta nag-asenso sa bulig ku anang mga igmanghod.

Bulahan nga unga, owa gapabaya;

Mayad nga huwaran ku mga kabataan.

Ro ungang pobre, indi kapintasan,

Basta siging paninguha para sa kamaeayran.

Poem by Topsie Ruanni F. Tupas

Topsie Ruanni F. Tupas

Kon nano ro rason
indi ko masayran

ham-an si Mommy
sa tindahan eamang

Nagabakae it tinuea
nga gusto ni Daddy

tangkong o daehug
kamote o gabi

Si Nay Purit ag
si Nay Pasit

suki si Mommy
sa utang ag pansit

si Nang Pilia ag
Nang Diding

andang singgit
ugat-eanting.

adlaw-adlaw
makara si Mommy

adlaw-adlaw
makara si Daddy

eawas ni Mommy
pirme may sakit

alima ni daddy
gapeang-init.


Poem by Antonio F. Tolentino

Antonio F. Tolentino

PAGGAHIT IT KAIMUEON

Ro mga paeay sa kaeanasan

hay nagahibayag

tungod bugana sanda it bunyag

it matam-is nga hueas

nga naghalin sa maitom nga panit

ku mga ulipon it kaimueon

Mga ulipon nga pirming gapangamuyo

sa kalye it andang kinamatarong

Apang ginasabat sanda it diyos nga agaeon

it eupok ku nakakamatay nga sae-saeon

Para sanda hay pahipuson

Kun man-o katig-a o kiboe

sa alima it mga ulipon

Imaw man katig-a para kanda

abuton ro tawhanong kinamatarong

Ro mga matimgas nga paeay hay euto eon

Ro karet nga kasing-dangae it

andang baeatyagon, hay anda eon nga gamiton

Paga-gamiton sa pag-gahit

ku higot it andang pagka-ulipon

Para eang rong tanan hay maka-agom

it ginadamgong tawhanong kinamatarong

This poem won first prize, written category, Student Category, in the 2002 Bigkas Binalaybay, Panrehiyong Paligsahan sa Pagsulat at Pagbigkas ng Binalaybay sponsored by the UPV Sentro ng Wikang Filipino, Iloilo City. Two other Aklanons won in this contest: For the Professional category: Bugyawan sa Bayan Ko, (Filipino), by John Barrios, Second Place, Bigkasang Bahagi, and Third Place, Pasulat na Bahagi; and Melchor F. Cichon, Si Ambong Ati, (Aklanon), First Place, Pasulat na Bahagi.

Mr. Tolentino is a student of Aklan College, Kalibo, Aklan.
Added: August 10, 2003


Poems by Arwena Tamayo


ARWENA TAMAYO


HAEAD KAY ARSENIA


Gindaehan ta ikaw it mga bueak

Nga may kasiga ku adlaw

Ag kainit ku mga hiyom-hiyom

Agud taw-an it kasadya

Ro imong mga mata

Nga nagakasubo.

Mga violeta nga nagakiay-kiay

Sa huyop ku hangin

Pageaom ku mga daeanon

Nga owa maagyi!...

Ag mga rosas, singpuea ku dugo

Apang madali maeaay.

Ah, sayud ako kon paalin

Do mapisang it sanglibong parte

Ag do magbatyag it hapdi

Ku mga napirdi...

###

RO MANGINGISDA SA PUNTA VILLA

Sa kadaeuman ku kagab-ihon

Nga haeos tunlon ka eon

Ku matugnaw nga tubi

It madaeag nga suba,

Ginasaeum mo ro kaidadaeman

Agud mag-usoy it isda

Nga nagakasipot eon.

Mauli ka baea makarong gabii

Nga owa gid it dakup

Sa nagahueat mo nga asawa

Ag ginagutom nga mga onga?

Makit-an ko ro kasubo ag kapait

Sa imong mga mata, sa kasilaw

Ku mga iwag

Ku mabongga nga swimming pool

It Punta Villa.

Kaabu ro pagkaon namon riya

Samtang ginabinag-binag

Ro imong kaimueon ag

Naduea eon nga pagea-um

Sa de-aircon nga mga hueot

Ag "state of the art" nga mga biswal.

Sa imong hilway, mainit ag maeum-ok

Nga mga eugban, samtang ginaduyan

It isaeang ka kanta nga

Pang Paskwa.

Source: SanAg 2, the Literary Journal of the Fray Luis de Leon Creative Writing Desk, University of the San Agustin, Iloilo City, November 2002, p.30. Editor: John Iremil E. Teodoro.



Poems by Monalisa Tabernilla


MONALISA TABERNILLA


AMBULANSYA


We, wew, we, wew, we, wew

dali, bakasa!

matan-aw ta sa karsada.

ay, ano baea rato

ambulansya?

Owa, a, basi gaagi eang

si gobernadora.

Huo man, no

Basi maton abu andang

bisita mapa-Boracay

eon man sanda.

We, wew, we, wew, we, wew

hay, hambae ko gid king,

may natabu gid makon.

pam-an kuno ay,

ano't-a rato?

May inkawntir kuno

idto dapit sa may Aquino.

hay, ano, pila ro patay?

tao ngani, owa man sanda't sugid.

hay ro may nina, pila?

tao.

hapa, pila ro sueod kato?

hu, ano man abi pagkasayud mo

puro man kurtina rato

sigung-sigo.

Bay-i eon lang, a.

hinduna eang pamatii sa radyo.

a, huo gid, mayad kunta kon

sigurado ka gid

nga husto andang sugid.

***

A FARMER'S SOLILOQUY

Once I only spoke of plows

and fields and

rain,

of tractors and

blowers

and grain,

hopes kindled

by the insistent touch

of the sun

on my tanned skin

and the assuring drops

that watered plains.

But year after year

cropping after cropping

like a monster mouse's mouth

the warehouses door

sucked the grains in

while my children's mouth

gaped

-unfed.

Since when

have I more

than enough

to feed them?-

While the big-bellied

granary owners

slept and squandered

my hard-earned harvest.

Somehow, I have learned

to seek and speak

of arms and justice.

***

BIYAHE


Mga piyegas

sa namumugating seda

ang kuris ng Santa Florentina

sa asul na dagat,

higanteng puting lubid

sa tumatangay

patungo sa malayong Manila.

Nakipaglaro sa hampas

ng buhok at hangin

ang libong mga pangarap

sa deck na panandaling alpasan

para iwasan ang kaguluhan

sa third class.

Masaya kang kasama,

Masarap na kausap.

Ang mga taas at baba ng kilay mo't

kislap ng mata'y

nakakatuwang tamdan.

Sa katatawa sa mga biro mo

sumasakit na ang aking tiyan.

Pero alam ko,

bukas pagdating sa pier,

maghihiwalay tayo

sa sangang-sangang daan.



Poems by Am I. Roselo


AM I. ROSELO


RO BAEATYAGON NI BERTO


Kon ako pasugtan,

Umpisa sa presidente

Paubos sa mga gabaid

Ku paea ag tsok

Sa eskuylahan,

Hay obrahon kong libro.

Ginabuytan

Ginabukad

Ginatueok

Ginapueawan

Agud kon kupas

Do mga letra

Sa kada panig

Pagatinaon it itom

Ku akong dap-ong.

***

SA PAGPANAW IT SUPERBISOR

Ginasipit

it waeang ilukon

ku superbisor

do sangka supot

samtang ginatuhil-tuhil

ku anang totpik

sa tuong alima

ro hanangit

nga prayd tsiken ag litson

sa anang mga ngipon.

Ag nagatumbo-tumbo

sa anang buy-on

do mga garland

samtang imaw gatango-tango

sa among nagangirit nga prinsipal

Ag sa mga maistrang gatanga-tanga.

"Sir,

ayaw eang himadla

sa pagbalik iya."

***

RO SUEOGIRON


Kon umuean sa kagab-ihon

Ag sumilak pagkaagahon

Makita mo ro mga bituon

Gasidlak sa imong mga tanom.